นายสมศักดิ์ เจียมธีรสกุล อาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้แสดงความเห็นผ่านทางเฟซบุ๊กส่วนตัว ถึงกรณีที่รัฐบาลและพรรคเพื่อไทย ตัดสินใจไม่เดินหน้าลงมติร่างรัฐธรรมนูญในวาระ 3 มีเนื้อหาบางส่วน ดังนี้
ที่ผมรำพึง ถามถึงคุณทักษิณ เพราะมองจากสายตาคนนอกนะ (ผมว่าหลายคนก็คงมองแบบนี้) ผมว่า เพื่อไทย ต้องกำลังมีการแตกต่างขัดแย้งทางการเมืองในพรรค ไม่น้อยแน่ๆ ในเรื่อง รธน. (หรือแม้แต่เรื่องสถานการณ์ที่กว้างออกไป เช่นตั้งแต่กรณี พ.ร.บ.ปรองดอง ที่ต้อง "ถอย" อย่างฉุกละหุกแบบนั้น)
อย่างเราเห็น ส.ส.อย่างก่อแก้ว หรือ ไม่ใช่ ส.ส. แต่ก็ใหญ่ในพรรคพอสมควรอย่างจาตุรนต์ ออกมายืนยันให้ "ชน" ลงมติแก้วาระ 3 (จาตุรนต์ ถึงขนาด มี "จดหมายเปิดผนึก" ถึง ส.ส.พรรคตัวเอง)
ขณะเดียวกัน เราก็เห็น ป.สภา สมศักดิ์ ออกมามีท่าที จะไม่เอาด้วยแต่แรก รวมถึงมติล่าสุดของ วิป รบ. ที่จะให้ ปิดสมัยประชุมสภา โดยไม่มีมติเรื่อง วาระ 3
ผมกำลังรู้สึกจริงๆ ว่า ตอนนี้ เพื่อไทย กำลัง "มึน" (disoriented) ทางการเมือง จากความล้มเหลวเรื่อง พ.ร.บ.ปรองดอง มา บวก กับ เรื่อง ศาล รธน.เข้าอีก (ประเภทว่า ก่อนหน้านี้ คงไม่คาดการณ์แบบนี้ไว้ เพราะเห็น อุตส่าห์ "ทอดไมตรี" กับ "ชนชั้นสูง" ไว้เสียเยอะ แล้วอีกฝ่าย ก็ราวกับมี ท่าที "เอ็นดู" ยิ่งลักษณ์ อะไรแบบนั้น)
แต่พอมาเจอ "หมัดสวนกลับ" ทางการเมือง ติดๆ กันแบบนี้ เลย "มึน" ทำอะไรกันไม่ถูก
จริงๆ ผมว่าต้องยอมรับว่า ฝ่ายเพื่อไทยนี่ ในแง่ "การนำ" ภายในนะ ถ้าไม่นับทักษิณ ที่อยู่นอกประเทศ และยังไงก็มีข้อจำกัดว่า จะนำจากนอกประเทศ มันยาก (บางทีแม้แต่เรื่องการประเมินข่าวสาร อารมณ์ความรู้สึกของคนในประเทศ อะไรแบบนี้ ยังยาก หรือประเมินผิด ประเมินถูกเลย)
มันไม่มี คนในประเทศตอนนี้ ที่มี "บารมี" หรือ "อำนาจนำ" ทางการเมืองได้จริงๆ นะ (แน่นอน คุณยิ่งลักษณ์ ก็ไม่ได้)
อันนี้ เป็นเรื่องเสียเปรียบเยอะเหมือนกัน ถ้าพูดในเชิงการต่อสู้ทางการเมืองน่ะ
สมัยสมัครอยู่นี่ สมัคร ถึงจะไม่มีบารมี หรืออำนาจมากแบบทักษิณ แต่ก็มากทีเดียว เพราะ "เก๋า" มานาน
แต่ตอนนี้ เพื่อไทย นี่ ไม่มีคนระดับนี้เลย
พูดแบบ "ฟันธง" สรุปนะ ตอนนี้ ทั้ง พ.ร.บ.ปรองดอง ทั้ง แก้ รธน. "เรื่องมันจบแล้ว" อย่างน้อย เฉพาะหน้าตอนนี้
ผมยืนยันว่า ทั้งฝ่าย ทักษิณ-เพื่อไทย-นปช. และโดยเฉพาะฝ่ายคนธรรมดาๆ อย่างเราๆ ท่านๆ ทั้งหลาย ที่ต้องการประชาธิปไตย
จะต้องช่วยกัน rethink ว่า "เราจะไปทางไหนกัน" ในเรื่องการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย
ที่แน่ๆ นะ ผมยืนยันว่า ไอ้คำขวัญ ที่ออกจะ "เฮงซวย" แต่ต้น เรื่อง "ปรองดอง" น่ะ ทิ้งไปได้เลย
รัฐบาลเองด้วย ควรหยุดพูดเรื่องนี้ไปเลย
บอกไปเลยว่า (ก) การอยาก "ปรองดอง" ทำฝ่ายเดียวไม่ได้ ถ้าอีกฝ่ายไม่เอาด้วย (ข) ที่สำคัญ สิ่งที่เกิดขึ้น พิสูจน์ว่า ประเทศไทย ความขัดแย้งขั้นรากฐานมากๆ ยังอยู่เยอะ และการจะแก้ปัญหานี้ ไม่ใช่แค่การมา "ชวนกัน ปรองดอง" แต่ต้องหาทางพูดถึง (address / identify) ปัญหาต่างๆ ที่เป็นต้นตอของความขัดแย้งนั้น และหาทางจัดการกับต้นตอของความขัดแย้งนั้น อย่างถูกต้อง
เฮ้อ พวกเรา "กองเชียร์" ให้ เพื่อไทย ทำในสิ่งที่ถูกต้อง (ฝรั่งว่า Do the Right Thing) คือ ยืนยัน "ชน" คำสั่งที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ของ ศาล รธน.
ผมว่า เราไปหางานอื่นทำดีฝ่าว่ะ ฮาๆๆๆ
"บอลล์" ทีมนี้ ไม่เอาไหนเท่าไร สงสัยจะเข็นหรือเชียร์ไม่ขึ้น
กำลังนึกว่า ไปทำอะไรดี (หาของกินแซบๆ เด็ดๆ ดูหนัง เที่ยว มีเซ็กส์ (อันนี้สำหรับคนอายุน้อยๆ นะ ผมไม่เกี่ยว) ฯลฯ)
อันนี้เป็น sad and bitter irony (ตลกร้ายที่เศร้าและขมขื่น) ที่สำคัญมากอยู่นะ
ในอดีต ถ้าเป็นเรื่องอะไรที่ ถ้ามีการ "ชน" แล้ว คนที่จะเสี่ยงเดือดร้อนที่สุด คือ มวลชนธรรมดาๆ อย่างกรณีราชประสงค์ แกนนำระดับสูงสุดของ ทักษิณ-เพื่อไทย-นปช. พร้อมจะตัดสินใจให้ "ชน" (ไม่ใช่ความลับอะไรนะที่ ตอนแรก แกนนำ มีมติ ให้ "ลง" แล้ว (รับข้อเสนอมาร์คเรื่อง "โร้ดแม็พ") แต่ตอนหลัง มีการมาเปลี่ยนมติ ยืนยันให้ "ชน" ไม่สลาย ทำไม? เป็นเรื่องที่ต้องเก็บไว้เป็นประเด็นทางประวัติศาสตร์ ให้ศึกษากันในอนาคต แต่มีการเปลี่ยนมติจริงๆ และไม่ใช่เรื่อง สุเทพ ต้องมอบตัวอะไรแบบนั้น เป็นหลักด้วย เรื่องนั้น เป็นประเด็นเล็ก)
แต่ถ้าเป็นเรื่องอะไร ที่ สิ่งที่ "เสี่ยง" ที่สุด คือ ฐานะของ ส.ส. ของ พรรค ของ รมต. หรือแม้แต่ของ นายกฯ แม้จะเป็นเรื่องที่ได้เปรียบในทางกฎหมาย ทางหลักการ และเป็นเรื่องที่แม้แต่นักวิชาการ ที่ไม่เคยเชียร์เพื่อไทย ก็เห็นว่า ฝ่ายตรงข้าม ไม่มีเหตุผล ละเมิดหลักการ ฯลฯ ... แกนนำ ระดับสูงของ พรรค จะกลัวกันสุดขีด และพยายามเลี่ยง เต็มที่
ผมว่า มันเป็นส่วนหนึ่งของ "วัฒนธรรมการเมือง" ที่เคยพูดถึง...ว่า "อีลีต" นักการเมืองเรา เคยชินแต่เรียกร้องให้ มวลชนเสียสละ ในรูปแบบต่างๆ (ตั้งแต่มาชุมนุม ฯลฯ) แต่ เมื่อถึงคราว พวกเขาควรต้องเป็นฝ่าย "เสียสละ" ต้อง "เสี่ยง" บ้าง จะอ้างโน้นอ้างนี่เสมอ (เรื่องอากง แม้แต่พูดก็ไม่ได้ ย้ายคุกนักโทษ 112 มาบางเขน ก็ทำไม่ได้ ฯลฯ คือไม่ว่า อะไรที่ เล็กขนาดไหน ถ้ามีประเด็น นักการเมืองเองต้อง "เสี่ยง" แล้ว เอา "ปลอดภัยสุดขีด" (ต่อตำแหน่ง) ไว้ก่อน เต็มที่ทั้งนั้น
ถ้าพูดแบบตรงๆ ไม่เกรงใจนะ นักการเมืองใหญ่ ของ เพื่อไทย ที่อยู่ในตำแหน่งตอนนี้ แม้แต่ตัว นายกฯ ปูเอง ประธานสภา สมศักดิ์ ประธานวิป และส่วนใหญ่ที่สุดในสภา ใน ครม.ตอนนี้ รวมทั้งคุณเฉลิม คุณยงยุทธ คุณสมชาย (อดีตนายกฯ ที่เป็น ประธาน กรรมการยุทธศาสตร์ เพื่อไทย)
ก็ล้วนแต่ไม่ใช่คนที่ต้องลงมาเสี่ยง ลงมาเสียสละ ต่อสู้ เอาเป็นเอาตาย ในหลายปีที่ผ่านมาเลย
ถึงเวลา เรื่องที่ควรจะยืนยัน และสามารถยืนยันได้ กลับกลายเป็น "ปอดแหก" หัวหด กันหมด อ้างความ "เสี่ยง" อะไรกันหมด
"อำนาจอยู่ในมือฝ่ายนั้น" "กำลังเราไม่พอ" บลา บลา บลา
ครับผม นี่ใช้เป็นข้ออ้าง สำหรับเวลาที่ระดับนำทั้งหลายไม่ยอมทำในสิ่งที่ถูก ที่ควรทำ
แต่ถ้าเวลา มวลชน ออกมาสู้กลางถนน ไม่เคยได้ยินนะครับว่า
"อำนาจ (ปืน) อยู่ในมือฝ่ายนั้น อย่าออกมากันเยอะๆ เลย อย่าสู้กันสุดๆ เลย เดี๋ยวตายกัน เจ็บกันเปล่าๆ"
(ฮา ไม่ออก)
เอาวะครับ ถอยก็ถอย (สำหรับเราๆ ท่านๆ ก็ไม่รู้จะทำยังไงได้แหละนะ ก็ต้องพูดแบบนี้แหละ)
แต่ถ้างั้น ขอเรื่องง่ายๆ ขี้ปะติ๋วๆ หน่อย ก่อนได้ไหม ?
ย้าย คนคุกคดี 112 ไปบางเขนนี่แหละ
รมต.ยุติธรรม สั่ง ราชทัณฑ์วันนี้เลย เย็นนี้ หรือ พรุ่งนี้เช้า ก็ย้าย ได้แล้ว