ผมไม่เชื่อหรอกครับว่าเหตุผลว่าการเฉลิมฉลองการครบรอบ 24 มิถุนา 2475 ที่ครบ 80 ปี หรือเหตุการณ์ ร.ศ. 130 ที่ครบรอบ 100 ปีในปีนี้ จะเป็นเหตุผลหลักในการทำให้การเฉลิมฉลอง 24 มิถุนายน 2475 หรือ อดีตวันชาติของเราในยุคสมัยหนึ่งนั้นเพราะเหตุผลเชิงตัวเลขล้วนๆ
เหตุผลหลักๆ น่าจะอยู่ที่ปรากฏการณ์หลายเรื่องที่เกิดขึ้น ที่ทำให้เกิดความน่าสนใจกว่า ตัวเหตุการณ์ 24 มิถุนาฯ เองเสียอีก
พูดง่ายๆ แทนที่นักวิชาการจะอธิบายเหตุการณ์ 24 มิถุนายน ให้คนฟัง เขาควรมาอธิบายแทนว่าทำไมคนจึงอยากเฉลิมฉลองเหตุการณ์มากมายขนาดนี้ ... ฮ่าๆ
หมายความว่าคนที่มาหรือคนที่ฉลองนั้น เขาไม่สนเนื้อหาสาระของเหตุการณ์แล้วครับ ไม่ใช่หรือไม่จำเป็นว่าเขาเข้าใจเนื้อหาสาระของเหตุการณ์อย่างถ่องแท้แล้วหรือไม่ ที่สมัยหนึ่งภาษาทางวิชาการและการเคลื่อนไหวเรียกกันให้เท่ๆ ว่า "สำนึกประวัติศาสตร์" นั่นแหละครับ
ตอนนี้ไม่ต้องมีแล้วครับสำนึกทางประวัติศาสตร์ เพราะสิ่งที่เขาพบ มันรู้สึกและสัมผัสได้ ในวันนี้และเดี๋ยวนี้
สำหรับนักวิชาการที่ไม่ได้หวือหวากับศัพท์แสงประเภท "วาทกรรม" สิ่งที่ปรากฏเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน นั้นมันคือปรากฏการณ์แห่ง "อุดมการณ์" ในแบบที่นักวิชาการพวกซ้ายเชิงโครงสร้างอาจจะตกใจและสั่นเทิ้มกันไปได้
เรียกง่ายๆ ว่า ตอนนี้ไม่ว่านักวิชาการที่เป็นผู้เชี่ยวชาญ 2475 จะเชิดชูหรือถูกวิจารณ์ว่าทำไมไม่เชิดชู 2475 เหมือนที่เคยพูดมาหรือไม่ก็ไม่สำคัญ เพราะกระแสการเฉลิมฉลอง 2475 เสียจนแทบจะกลายเป็นวัน "ประชาชาติ-ประชาธิปไตย" นั้นมาแรงเหลือเกิน
ดังนั้นในห้วงเวลาที่ประตูแห่งกาลเวลาจากอดีต ปัจจุบัน และอนาคตได้มาเชื่อมโยง สิ่งที่น่าค้นหาก็คือ พลังในการ "โต้อภิวัฒน์" ในรอบนี้มีด้วยกันกี่แบบ
น่าแปลกประหลาดที่การโต้อภิวัฒน์รอบนี้ไม่ได้เน้นในประเด็นของการชิงสุกก่อนห่าม หรือเน้นไปที่การพระราชทานรัฐธรรมนูญ
แต่เน้นไปในเรื่องหลักๆ หลายเรื่อง
หนึ่ง คือการเน้นว่าคนเสื้อแดงไม่มีคุณสมบัติเพียงพอที่จะเฉลิมฉลองหรือสืบทอดเจตนารมณ์ เพราะการเคลื่อนไหวที่ผ่านมานั้นเป็นการทำเพื่อคนคนเดียว
สอง ที่เชื่อมโยงกับหนึ่งก็คือ มองว่า คนเสื้อแดงอาจจะมีคุณสมบัติในการเฉลิมฉลองได้ ถ้าสามารถถูกกีดกันจาก "วิญญาณร้าย" ได้
สาม คือการเน้นไปที่ความเลวร้ายของรัฐสภาที่ยังอยู่ภายใต้อิทธิพลของวิญญาณร้าย
สี่ นี่คือเนียนหนัก คือพวกที่หันเข้าสู่ท้องถิ่น ประเภทเชื่อว่าถ้าทำให้ท้องถิ่นปลอดจากอิทธิพลของนักการเมืองและระบบอุปถัมภ์ก็จะพัฒนาประชาธิปไตยได้ดีกว่า (อันนี้ไม่ได้เถียงว่าไม่จริง แต่สงสัยในการเบี่ยงประเด็นเสียมากกว่า เพราะสุดท้ายถ้ายังกระจายอำนาจในแบบที่เชื่อในความเป็นรัฐเดี่ยว ปัญหาหลักๆของรัฐเดี่ยวก็ต้องถูกพูดถึงอยู่ดีครับ)
ประเด็นสำคัญก็คือ 80 ปีนั้น การเฉลิมฉลอง 2475 นั้นเป็นไปเช่นนี้ก็เพราะที่ผ่านมาคนที่ไม่ฉลองนั้นได้ผลักดันมาอยู่จนถึงจุดนี้ซะเองใช่ไหม?
ปีหน้าผมอยากเห็นกองทัพบก และศาล (เป็นอย่างน้อย) มาร่วมฉลอง 2475 ด้วยนะครับ (แอนตี้ไคลแมกซ์ซะงั้น)
